Ben je ontkoppeld met je huisartsopleider of dreigt er een ontkoppeling?
In deze Leidraad omtrent (dreigende) ontkoppeling (LODO) vind je het antwoord op enkele veel voorkomende vragen van aios in jouw situatie.
Waarom deze LODO?
Een ontkoppeling is voor veel aios een moeilijke periode. Er komt veel op je af en dat roept vragen op, waarvan het antwoord soms moeilijk te vinden is. De Lovah vindt het belangrijk om de aios in deze situatie optimaal bij te staan en heeft daarom in deze LODO het antwoord op enkele veel voorkomende vragen opgesteld.
Let op, toelichting & gebruiksadvies:
- Aan dit document kunnen geen rechten worden ontleend. De laatste update van de LODO was op 22-01-18. De Lovah adviseert om altijd de laatste informatie in te winnen bij de betrokken instanties.
- Heb jij het antwoord op een vraag die ook voor andere ontkoppelde aios interessant kan zijn, stuur dit dan naar veiligopleiden@lovah.nl. Dan voegen wij het toe.
Antwoord op veelvoorkomende vragen
Wat wordt hier bedoeld met een ontkoppeling?
Het beëindigen van de opleidingsrelatie tussen aios en huisartsopleider (hao)
Wat zijn redenen om te ontkoppelen?
Hiervoor zijn vele redenen mogelijk. Grofweg zijn deze in te delen in de volgende drie categorieën:
- Noodgedwongen ontkoppeling door ziekte/zwangerschap/privé omstandigheden van aios of hao
- Problemen in de opleiding(situatie) tussen aios en hao
- Overig
Wanneer wordt een ontkoppeling overwogen?
Dit hangt van veel factoren af. Vaak gaat het over thema’s als vertrouwen en functioneren. Door negatieve ervaringen kan het onderling vertrouwen tussen aios en hao verloren gaan, zoals bijvoorbeeld door werkdruk, botsende karaktereigenschappen, onvoldoende begeleiding, slechte (onderlinge) communicatie en soms het slechte voorbeeld krijgen. Als dit het eigen functioneren belemmert, kan het schadelijk zijn voor je voortgang in de opleiding. Wanneer het dan (na herhaalde pogingen) niet lukt om tot een oplossing te komen wordt een ontkoppeling overwogen. Simpel gezegd: ontkoppeling valt te overwegen wanneer je niet goed kunt functioneren door omstandigheden van jouw hao en/of opleidingspraktijk en wanneer je hier niet samen met je hao uit komt. Het gaat om jouw opleiding.
Hoe besluit je tot ontkoppeling?
Dit besluit kan alleen genomen worden in overleg met het instituut. De hao zal ook altijd betrokken worden bij dit besluit. Voor alle betrokken partijen kan dit een moeilijk besluit zijn. De knoop doorhakken vergt vaak veel wikken en wegen. De Lovah adviseert de aios om hierbij de mening van je begeleider op het instituut te betrekken en te overleggen met je groepsgenoten of eigen steunsysteem.
Hoe is het proces rondom ontkoppeling op mijn instituut geregeld?
De Lovah zet zich in om ervoor te zorgen dat alle instituten een transparant en goed toegankelijk protocol hebben waarin onder andere de procedures omtrent ‘ontkoppeling’ beschreven staan. Je mag van het instituut en je groepsbegeleider(s) verwachten dat zij je hier naar kunnen verwijzen.
Wat staat je te wachten na ontkoppeling?
Dit verschilt per afdeling en is deels afhankelijk van de reden om te ontkoppelen. Over het algemeen volgt een wachtperiode (van dagen tot maanden) waarin het instituut opzoek gaat naar een nieuwe hao. De duur is mede afhankelijk van het aanbod van hao’s. Het is in ieders belang om de aios zo snel mogelijk een doorstart te geven in een praktijk waarvan alle partijen verwachten dat de aios hier zijn/haar opleiding op een goede wijze kan voortzetten. In de wachtperiode zal je gevraagd worden om te reflecteren op je ontkoppeling. Vaak zal het instituut je ook vragen om (alsnog) een Landelijke Evaluatie Opleider Huisartsgeneeskunde (LEOh) formulier over je hao in te vullen (en te bespreken). Eerlijk invullen van de LEOh draagt bij aan het voorkomen van recidief problemen voor de hao.
Wie kan mij helpen?
Je staat er niet alleen voor. Schroom niet mensen in je omgeving of mede aios in vertrouwen te nemen. Het instituut biedt via de groepsbegeleiders, tutor, mentor, coördinatoren hulp. Ook pleit de Lovah ervoor dat er bij ieder instituut een onafhankelijke vertrouwenspersoon werkt waarmee je kunt overleggen. De contactgegevens kun je bij het instituut navragen en/of hier vinden. Onze werkgever, de SBOH, heeft contracten met coaches voor aios die daar behoefte aan hebben. Meer daarover vind je op de site van de SBOH .
Wat kan de Lovah voor mij doen?
De Lovah heeft als missie om belangenbehartiger en vertegenwoordiger te zijn voor alle aios huisartsgeneeskunde. Onder het tabblad ‘Veilig Opleiden’ vindt je informatie die voor ontkoppelde aios extra van belang kan zijn. Praktisch biedt de Lovah naast informatie op de website:
- Een mogelijkheid om in contact te komen met aios die zelf ooit een ontkoppeling hebben meegemaakt. Hiervoor kun je contact opnemen met jouw Lovah afdeling. Zij kijken welke ‘ervaringsdeskundige’ beschikbaar is voor mail- / telefooncontact
- Een lijst met suggesties voor (korte) stages die een aios zou kunnen doen tijdens de wachtperiode op een nieuwe hao na ontkoppeling.
- De mogelijkheid om de peri-ontkoppelingsperiode (POP) te evalueren middels de POP-enquête. Zo blijft de Lovah de POP onder de aandacht van het instituut brengen.
Regelingen met de SBOH tijdens de wachtperiode na ontkoppeling
- Is een aios tijdens de POP (peri-ontkoppeling-periode) beroepsaansprakelijk verzekerd wanneer hij/zij werk als arts uitvoert?
Ja, zolang de werkzaamheden maar onder ‘de vlag’ van de huisartsopleiding/SBOH plaatsvinden en niet ‘voor eigen rekening en risico’ worden uitgevoerd. - Kan een aios in overleg met het instituut (met aan de regels voldoende supervisie) diensten doen op een HAP tijdens zijn/haar POP?
Ja, mits zie onder a - Kan een aios in overleg met het instituut tijdelijke (keuze)stages als arts verrichten, om zo zijn/haar POP nuttig te besteden?
Ja, mits zie onder a - Hoe verloopt de herberekening van de totale opleidingstijd wanneer een aios ontkoppeld wordt? Ervan uitgaande dat er geen extra verlenging nodig is; wordt dan het aantal dagen dat een aios officieel zonder hao zit automatisch opgeteld bij het 3e opleidingsjaar?
Hier kan de SBOH geen antwoord op geven. Dit is een vraag voor het opleidingsinstituut. - Zijn hierop uitzonderingen mogelijk wanneer een aios al eerder aan de opleidingseisen voldoen en dus wellicht geen langer 3e opleidingsjaar nodig heeft?
Zie onder d - Is er een maximum of minimum voor het aantal POP dagen waarmee het 3e opleidingsjaar verlengd wordt?
Zie onder d
- Kan een aios met een relatief lang 3e opleidingsjaar (vanwege opgetelde dagen door een POP, wel het hele 3e opleidingsjaar bij dezelfde hao doorlopen?
Zie onder d - Welke consequenties heeft de POP voor het doorstromen in een volgende salarisschaal?
Geen - Welke consequenties heeft de POP voor het opbouwen van vakantiedagen?
Geen - Welke consequenties heeft de POP voor het opbouwen van PGB?
Geen - Welke consequenties heeft de POP voor het ontvangen van een reiskostenvergoeding?
Als een aios niet meer gekoppeld is aan een hao, ontvangt de aios geen vaste reiskostenvergoeding met de salarisbetaling meer. Als er tijdelijk andere werkzaamheden worden gedaan waarvoor het opleidingsinstituut geen formele koppeling aan de SBOH doorgeeft, heeft de aios wel recht op een reiskostenvergoeding. Het is dan raadzaam om contact met de SBOH op te nemen om af te stemmen hoe deze reiskosten kunnen worden gedeclareerd. - Is een aios verplicht vakantiedagen op te nemen tijdens de POP?
Nee, maar het kan soms wel een goede afspraak zijn om juist in die periode vakantiedagen op te nemen.
Ben je ontkoppeld en zou je wel iets nuttigs willen doen in de periode dat je moet wachten tot er een nieuwe huisartsopleider voor je gevonden is? Hier vindt je een lijst met suggesties die voorgaande ontkoppelde aios hebben aangedragen.
Waarom deze stagelijst?
Een ontkoppeling met je opleider is voor veel aios een moeilijke periode. De Lovah adviseert dan ook om in de eerste plaats de tijd te nemen om hiervan te herstellen. Voorgaande ontkoppelde aios geven echter ook aan dat zij graag de ‘wachttijd’, waarin het instituut opzoek is naar een nieuwe geschikte opleider, nuttig willen besteden. Omdat het vaak om korte stages gaat, waarin aios niet veel tijd hebben om te zoeken heeft de Lovah een overzicht met suggesties gemaakt. Hier vind je ook nog enkele antwoorden over veel terugkerende vragen over deze keuzestages.
Let op, toelichting & gebruiksadvies:
- Zorg eerst dat je aan alle verplichte zaken hebt voldaan en echt uitgerust bent om een nieuw start te kunnen maken in een volgende praktijk
- Overleg altijd met je instituut en zonodig de SBOH of zij akkoord zijn met een korte stage in de wachttijd. Dit hangt ook af van de reden van je ontkoppeling.
- Bij lange wachttijd (vaak >3wkn) kan het zo zijn dat de SBOH je verplicht om alternatieve werkzaamheden te verrichten. Bespreek dit met jouw instituut / SBOH.
- Sommige Lovah afdelingen beschikken over een lijst (met contactgegevens) die specifiek voor die opleidingsregio geldt. Hiervoor kun je met jouw Lovah afdeling contact opnemen. Heb je een suggestie, mail die dan ook door!
De stagelijst
- Ambulance dienst meedraaien
- Crisisdienst
- Fysiotherapeut
- Apotheker
- Dermatoloog
- KNO-arts
- Oogarts
- Gynaecoloog
- Plastisch chirurg (bijv. handenpoli)
- Wondverpleegkundige
- JGZ
- Wijkverpleegkundige
- Gehandicaptenzorg
- Vluchtelingenzorg
- Diensten doen HAP
- Congressen en nascholingen via Boerhaave
- Congressen en nascholingen via NHG/LAD
- e-PIN’s NHG website
- Start PICO / schrijven CAT
- Medisch Contact (bij lange wachttijd)
- Tijdelijk project via de Lovah